μελισσός

(Σάμος, 5ος αι. π.Χ.). Φιλόσοφος. Το μοναδικό επεισόδιο του ιδιωτικού του βίου που είναι γνωστό υπήρξε η διοίκηση του σαμιακού στόλου σε μία νικηφόρα ναυμαχία εναντίον των Αθηναίων το 441 π.Χ. Εικάζεται ότι ήταν μαθητής του Παρμενίδη και υπήρξε ένας από τους τελευταίους εκπροσώπους της ελεατικής σχολής. Υποστήριζε ότι η πολλαπλότητα θα ήταν εξίσου πραγματική και αληθινή, εάν είχε τα ίδια χαρακτηριστικά του μοναδικού όντος (την αιωνιότητα, την ακινησία και το αμετάβλητο). Η υπόθεση αυτή έχει μεγάλη σημασία για την ιστορία της φιλοσοφίας, γιατί έδωσε τη μεταφυσική βάση τόσο στη μεταγενέστερη προσωκρατική σκέψη όσο και στον πλατωνικό ιδεαλισμό, εφόσον έγινε παραδεκτό ότι είναι δυνατό να αποδοθούν σε μία πολλαπλότητα πραγματικότητας οι χαρακτήρες εκείνοι που ο Μ. ο Σάμιος είχε προσδώσει στο μοναδικό παρμενίδειο oν. Σώζονται 10 αποσπάσματα από την πραγματεία του σε πεζό λόγο Περί φύσεως ή περί του όντος, η οποία γράφτηκε σε ιωνική διάλεκτο και είχε προξενήσει μία σφοδρή αντίδραση από τον Γοργία.

* * *

μελισσός, ὁ (Α)

είδος πτηνού.

[ΕΤΥΜΟΛ. < μέλισσα με αλλαγή γένους και καταβιβασμό τόνου].